ปัจจุบันการทำสัญญาเช่าซื้อนั้นจะต้องอาศัยประวัติทางด้านการเงินของผู้เช่าซื้อรถยนต์ด้วย หากปรากฏว่าผู้เช่าซื้อรถยนต์มีประวัติทางด้านการเงินไม่ดี ทางบริษัทหรือธนาคารอาจจะพิจารณาไม่อนุมัติการเช่าซื้อรถยนต์ของผู้เช่าซื้อได้ เมื่อเกิดปัญหาเช่นนี้แล้ว ผู้เช่าซื้อจะไปหาบุคคลอื่นที่มีประวัติการทางด้านการเงินที่ดินหรือผ่อนชำระหนี้ไม่เคยผิดนัดมาเป็นผู้เช่าซื้อแทน ทำให้การทำสัญญาเช่าซื้อไม่ตรงตามความเป็นจริง กล่าวคือ ผู้เช่าซื้อตามสัญญาเช่าซื้อไม่ได้เป็นผู้เช่าซื้อที่แท้จริง แต่ผู้เช่าซื้อตามสัญญาเช่าซื้อเป็นเพียงตัวแทนของผู้เช่าซื้อที่แท้จริงเท่านั้น ตามกฎหมายแล้วเรียกว่า ตัวแทนไม่เปิดเผยชื่อ ซึ่งตัวการหรือผู้เช่าซื้อที่แท้จริงเป็นผู้ชำระค่าเช่าซื้อและเป็นผู้ครอบครองเพื่อใช้รถยนต์ที่เช่าซื้อ ต่อมาเมื่อผู้เช่าซื้อที่แท้จริงผิดนัดไม่ได้ชำระค่าเช่าซื้อตามสัญญา ผู้เช่าซื้อที่มีชื่อในสัญญาเช่าซื้อจึงถูกทวงถามจากบริษัทหรือธนาคารที่เช่าซื้อหรือให้นำรถยนต์ที่เช่าซื้อมาคืน ผู้เช่าซื้อจึงไปเอารถยนต์ที่เช่าซื้อมาจากผู้เช่าซื้อที่แท้จริง โดยที่ไม่ได้รับความยินยอมจากผู้เช่าซื้อที่แท้จริง จึงเกิดปัญหาว่า การกระทำของผู้เช่าซื้อตามสัญญาจะเป็นความผิดตามกฎหมายหรือไม่
            ตอบ เป็นความผิดฐานลักทรัพย์ เพราะเป็นการแย่งการครอบครองและเป็นการบังคับสิทธิทางแพ่งของตนโดยพลการ จึงเป็นการแสวงหาประโยชน์ที่มิควรได้โดยชอบด้วยกฎหมายสำหรับตนเอง การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานลักทรัพย์สำเร็จแล้ว

            ข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๓๔ ผู้ใดเอาทรัพย์ของผู้อื่น หรือที่ผู้อื่นเป็นเจ้าของรวมอยู่ด้วยไปโดยทุจริต ผู้นั้นกระทำความผิดฐานลักทรัพย์ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามปี และปรับไม่เกินหกหมื่นบาท
คำพิพากษาที่เกี่ยวข้อง
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6117/2562
สิทธิที่จะได้กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินตามสัญญาเช่าซื้อไม่ใช่สิทธิเฉพาะตัว การที่ผู้เสียหายที่ 2 ขอให้จำเลยทำสัญญาเช่าซื้อรถกระบะจากผู้เสียหายที่ 1 แทนผู้เสียหายที่ 2 ถือได้ว่า ผู้เสียหายที่ 2 มอบหมายหรือเชิดจำเลยเป็นตัวแทนในการทำสัญญาเช่าซื้อรถกระบะจากผู้เสียหายที่ 1 ตาม ป.พ.พ. มาตรา 821 แม้จำเลยมีชื่อเป็นผู้เช่าซื้อ แต่จำเลยเป็นเพียงตัวแทนของผู้เสียหายที่ 2 ผู้เสียหายที่ 2 เป็นผู้มีสิทธิครอบครองรถที่เช่าซื้อ การที่จำเลยเอารถที่เช่าซื้อไปจากผู้เสียหายที่ 2 เป็นการแย่งการครอบครองและเป็นการบังคับสิทธิทางแพ่งของตนโดยพลการ จึงเป็นการแสวงหาประโยชน์ที่มิควรได้โดยชอบด้วยกฎหมายสำหรับตนเอง การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานลักทรัพย์สำเร็จแล้ว แต่พฤติการณ์แห่งคดีเป็นเรื่องไม่ร้ายแรง หลังเกิดเหตุจำเลยส่งมอบรถคันเกิดเหตุคืนให้แก่ผู้เสียหายที่ 2 ถือได้ว่าจำเลยพยายามบรรเทาผลร้ายแห่งความผิดแล้ว ไม่ปรากฏว่าจำเลยเคยได้รับโทษจำคุกมาก่อน เห็นสมควรให้โอกาสจำเลยกลับตัวเป็นพลเมืองดี โดยรอการกำหนดโทษไว้ ซึ่งน่าจะเป็นผลดีแก่จำเลยและสังคม แม้จำเลยไม่ได้กล่าวอ้างปัญหาข้อนี้ในชั้นฎีกา ศาลฎีกามีอำนาจหยิบยกปัญหาดังกล่าวขึ้นวินิจฉัยได้เองตาม ป.วิ.อ. มาตรา 185 วรรคสอง ประกอบมาตรา 215 และมาตรา 225

โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 334
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 334 (เดิม) จำคุก 3 ปี ทางนำสืบของจำเลยเป็นประโยชน์แก่การพิจารณาอยู่บ้าง มีเหตุบรรเทาโทษ ลดโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 หนึ่งในสาม คงจำคุก 2 ปี
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงที่คู่ความมิได้โต้แย้งกันในชั้นนี้รับฟังเป็นยุติได้ว่า นางวัชรา ผู้เสียหายที่ 2 และจำเลยตกลงกันให้จำเลยเป็นผู้ทำสัญญาเช่าซื้อรถกระบะหมายเลขทะเบียน ป้ายแดง ก 0571 ตราด จากบริษัทโตโยต้า ลีสซิ่ง (ประเทศไทย) จำกัด ผู้เสียหายที่ 1 แทนผู้เสียหายที่ 2 แต่ผู้เสียหายที่ 2 เป็นผู้ชำระเงินดาวน์และผ่อนชำระค่าเช่าซื้อ โดยผู้เสียหายที่ 2 จะต้องให้จำเลยกู้ยืมเงินเป็นการตอบแทน แต่ผู้เสียหายที่ 2 ให้จำเลยกู้ยืมเงินไม่ครบถ้วนตามข้อตกลง ตามวันเวลาและสถานที่เกิดเหตุ จำเลยเข้าไปเอากุญแจรถกระบะจากมือของผู้เสียหายที่ 2 แล้วขับรถกระบะคันดังกล่าวไปโดยผู้เสียหายที่ 2 ไม่ยินยอม

คดีมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์ว่า จำเลยกระทำความผิดฐานลักทรัพย์ตามคำพิพากษาศาลชั้นต้นหรือไม่ เห็นว่า แม้การเช่าทรัพย์สินนั้น ปกติผู้ให้เช่าย่อมเพ่งเล็งถึงคุณสมบัติของผู้เช่าว่าสมควรได้รับความไว้วางใจในการใช้และดูแลทรัพย์สินที่เช่าหรือไม่ สิทธิของผู้เช่าจึงมีสภาพเป็นการเฉพาะตัว เมื่อผู้เช่าตายสิทธิการเช่าตามสัญญาเช่าก็เป็นอันระงับสิ้นสุดลง และไม่เป็นมรดกตกทอดไปถึงทายาทก็ตาม